ทำความรู้จักโรคภูมิแพ้
โรคภูมิแพ้ คือ โรคที่เกิดจากความผิดปกติของระบบภูมิคุ้มกัน โดยร่างกายมีปฏิกิริยาตอบสนองไวต่อสารก่อภูมิแพ้ต่าง ๆ ซึ่งคนที่เป็นโรคภูมิแพ้จะมีอาการของโรคที่ต่างกันออกไป และสารที่ก่อให้เกิดอาการภูมิแพ้ก็แตกต่างเช่นกัน
ระบบไหนในร่างกายที่เกิด ‘ภูมิแพ้’ ได้บ้าง?
ภูมิแพ้ทางเดินหายใจ เป็นอาการภูมิแพ้ที่เกิดขึ้นมากที่สุดในคนไทย ซึ่งหลายคนเรียกมันว่า ‘ภูมิแพ้อากาศ’ หรือ ‘โรคโพรงจมูกอักเสบ’ โดยมีอาการคัดจมูก น้ำมูกไหล คันจมูก จาม ในกรณีที่มีอาการรุนแรงอาจทำให้เกิดโรคหืด ซึ่งมีอาการไอ หอบ แน่นหน้าอก และหายใจมีเสียงหวีด
- ภูมิแพ้ผิวหนัง อาการภูมิแพ้ที่ค่อนข้างรบกวนการใช้ชีวิต เพราะมักมีอาการคันที่ผิวหนังง่ายกว่าคนปกติ ซึ่งผิวอาจแห้งเป็นขุย เป็นลมพิษ ผิวมีผื่นแดง คันตามข้อพับต่าง ๆ เช่น แขน ขา คอ รักแร้ รวมถึงขาหนีบ
- ภูมิแพ้ทางตา อาการอักเสบที่เกิดขึ้นกับเยื่อบุตา ซึ่งทำให้มีอาการระคายเคืองตา คัน ตาแดง เปลือกตาบวม ตาแฉะโดยมีน้ำตาไหลบ่อย นอกจากนี้อาจมีอาการตาไวต่อแสงร่วมด้วย
- ภูมิแพ้ทางเดินอาหาร มักเป็นอาการที่เกิดจากการแพ้อาหาร ส่งผลให้เกิดอาการท้องเสีย คลื่นไส้ อาเจียน แต่ในบางกรณีที่มีอาการแพ้อาหารอย่างรุนแรง อาจเกิดลมพิษ หรือช็อคได้
ภูมิแพ้เกิดจากอะไร?
ภูมิแพ้จากพันธุกรรม ในกรณีที่พ่อหรือแม่คนใดคนหนึ่งมีประวัติเป็นโรคภูมิแพ้ ลูกจะมีโอกาสเป็นโรคภูมิแพ้ด้วยร้อยละ 30-50 หากพ่อและแม่มีประวัติเป็นโรคภูมิแพ้ทั้งสองคน โอกาสที่ลูกจะเป็นโรคภูมิแพ้มีมากถึงร้อยละ 50-70 เลยทีเดียว
ภูมิแพ้จากสิ่งแวดล้อม สิ่งแวดล้อมรอบตัวนั้นเต็มไปด้วยสารก่อภูมิแพ้ ซึ่งสามารถพบได้ทั้งในบ้านและนอกบ้าน ไม่ว่าจะเป็น เชื้อราในอากาศ ฝุ่น ขนจากสัตว์เลี้ยง รวมไปถึงสารก่อภูมิแพ้นอกบ้าน อย่างเกสรดอกไม้ ควันบุหรี่ และควันจากท่อไอเสียของรถยนต์
โรคภูมิแพ้แม้จะรักษาให้หายขาดไม่ได้ แต่สามารถบรรเทาหรือลดการเกิดภูมิแพ้ได้ โดยมีวิธีแนะนำดังนี้
เลี่ยงสารก่อภูมิแพ้ ไม่ว่าจะเป็นสารก่อภูมิแพ้ที่มากับอาหารหรือสิ่งแวดล้อมรอบตัว เช่น เกสรดอกไม้ ไรฝุ่น ขนสัตว์ ในบางคนอาจมีอาการแพ้อากาศและฝุ่นละอองง่าย อาจติดตั้งเครื่องฟอกอากาศไว้ภายในบ้าน เพื่อเป็นตัวช่วยไม่ให้อาการภูมิแพ้กำเริบบ่อย
ออกกำลังกายสม่ำเสมอ เสริมสร้างระบบภูมิคุ้มกันให้แข็งแรงอยู่เสมอ ซึ่งเป็นอีกหนึ่งเกราะป้องกันช่วยให้อาการภูมิแพ้ดีขึ้น โดยออกกำลังกายแบบคาร์ดิโออย่างน้อยสัปดาห์ละ 3-4 ครั้ง ประมาณ 30 นาทีขึ้นไป
นอนหลับพักผ่อนให้เพียงพอ เพื่อส่งเสริมให้ร่างกายสร้างเซลล์ภูมิคุ้มกันอย่างมีประสิทธิภาพมากยิ่งขึ้น นอกจากนี้การนอนที่เพียงพอจะช่วยลดความเครียด ซึ่งเป็นสาเหตุที่ทำให้ร่างกายภูมิตก ป่วยง่ายด้วย โดยพักผ่อนอย่างน้อยวันละ 7-9 ชั่วโมง
เลือกทานอาหารลดอาการภูมิแพ้ โดยเลือกทานอาหารที่มีสารสำคัญช่วยเสริมภูมิคุ้มกัน ลดการอักเสบภายในร่างกาย และลดการกระตุ้นอาการภูมิแพ้ ไม่ว่าจะเป็นอาหารกลุ่มโปรตีน วิตามินต่าง ๆ แร่ธาตุสังกะสี ซีลีเนียม ล้วนเป็นส่วนสำคัญในการส่งเสริมการทำงานของระบบภูมิคุ้มกัน นอกจากนี้อาจเสริมด้วยอาหารที่มี ยีสต์ เบต้า-กลูแคน และโพลีฟีนอล ซึ่งมีฤทธิ์ช่วยต้านอนุมูลอิสระ พร้อมทั้งต้านการอักเสบภายในร่างกายด้วย